环糊精与表面活性剂主客体作用诱导的金纳米棒可控自组装

肖军燕 齐利民

引用本文: 肖军燕, 齐利民. 环糊精与表面活性剂主客体作用诱导的金纳米棒可控自组装[J]. 物理化学学报, 2020, 36(10): 191000. doi: 10.3866/PKU.WHXB201910001 shu
Citation:  Xiao Junyan, Qi Limin. Controllable Self-Assembly of Gold Nanorods via Host–Guest Interaction between Cyclodextrins and Surfactants[J]. Acta Physico-Chimica Sinica, 2020, 36(10): 191000. doi: 10.3866/PKU.WHXB201910001 shu

环糊精与表面活性剂主客体作用诱导的金纳米棒可控自组装

    通讯作者: 齐利民, liminqi@pku.edu.cn
  • 基金项目:

    国家自然科学基金(21673007, 21972004)资助项目

摘要: 纳米结构基元的可控自组装是自下而上构筑功能材料及纳米器件的有效途径。各向异性的金纳米棒具有独特的等离激元特性,而如何通过简单有效的方法实现其可控自组装仍具有较大的挑战性。本文利用环糊精(CD)与吸附于金纳米棒表面的十六烷基三甲基溴化铵(CTAB)的主客体作用,实现了金纳米棒(GNR)在水溶液中的可控自组装。通过调节α-CD的浓度可以分别实现金纳米棒肩并肩组装或头对头组装,初步揭示α-CD与CTAB的超分子作用是金纳米棒组装的主要诱因。根据实验结果推测α-CD诱导金纳米棒组装的机理如下:在α-CD浓度较低时,GNR表面的CTAB吸附层部分被α-CD/CTAB超分子复合物取代,从而发生缓慢的肩并肩组装;在α-CD浓度较高时,GNR表面的CTAB吸附层大量被α-CD/CTAB复合物取代,并且GNR两端的CTAB几乎完全被取代,因而发生快速的头对头组装。借助于α-淀粉酶对α-CD的水解作用,可以利用该组装体系实现对溶液中微量淀粉酶的检测。这种基于主客体作用的自组装策略为非球形纳米基元的可控自组装提供了新的思路。

English

    1. [1]

      Nie, Z.; Petukhova, A.; Kumacheva, E. Nat. Nanotechnol. 2010, 5, 15. doi: 10.1038/nnano.2009.453

    2. [2]

      Boles, M. A.; Engel, M.; Talapin, D. V. Chem. Rev. 2016, 116, 11220. doi: 10.1021/acs.chemrev.6b00196

    3. [3]

      Wang, Q.; Wang, Z.; Li, Z.; Xiao, J.; Shan, H.; Fang, Z.; Qi, L. Sci. Adv. 2017, 3, e1701183. doi: 10.1126/sciadv.1701183

    4. [4]

      刘鸣华.物理化学学报, 2018, 34, 733. doi: 10.3866/PKU.WHXB201711081Liu, M. Acta Phys. -Chim. Sin. 2018, 34, 733. doi: 10.3866/PKU.WHXB201711081

    5. [5]

      Chen, H.; Shao, L.; Li, Q.; Wang, J. Chem. Soc. Rev. 2013, 42, 2679. doi: 10.1039/c2cs35367a

    6. [6]

      Motl, N. E.; Smith, A. F.; Desantis, C. J.; Skrabalak, S. E. Chem. Soc. Rev. 2014, 43, 3823. doi: 10.1039/c3cs60347d

    7. [7]

      Wang, L.; Zhu, Y.; Xu, L.; Chen, W.; Kuang, H.; Liu, L.; Agarwal, A.; Xu, C.; Kotov, N. A. Angew. Chem. Int. Ed. 2010, 49, 5472. doi: 10.1002/anie.200907357

    8. [8]

      Chen, L.; Lu, L.; Wang, S.; Xia, Y. ACS Sens. 2017, 2, 781. doi: 10.1021/acssensors.7b00149

    9. [9]

      Zhong, L.; Zhou, X.; Bao, S.; Shi, Y.; Wang, Y.; Hong, S.; Huang, Y.; Wang, X.; Xie, Z.; Zhang, Q. J. Mater. Chem. 2011, 21, 14448. doi: 10.1039/c1jm11193k

    10. [10]

      Li, J. J.; Zhang, N.; Wang, J.; Yang, C. Y.; Zhu, J.; Zhao, J. W. J. Nanopart. Res. 2016, 18, 39. doi: 10.1007/s11051-016-3345-x

    11. [11]

      Wang, Q.; Li, D.; Xiao, J.; Guo, F.; Qi, L. Nano Res. 2019, 12, 1563. doi: 10.1007/s12274-019-2393-9

    12. [12]

      Ma, X.; Urbas, A.; Li, Q. Langmuir 2012, 28, 16263. doi: 10.1021/la303424x

    13. [13]

      Leung, F. C.; Leung, S. Y.; Chung, C. Y.; Yam, V. W. J. Am. Chem. Soc. 2016, 138, 2989. doi: 10.1021/jacs.6b01382

    14. [14]

      Li, D.; Qi, L. Curr. Opin. Colloid Interface Sci. 2018, 35, 59. doi: 10.1016/j.cocis.2018.01.004

    15. [15]

      Jones, S. T.; Zayed, J. M.; Scherman, O. A. Nanoscale 2013, 5, 5299. doi: 10.1039/c3nr01454a

    16. [16]

      Wong, Y. S.; Leung, F. C.; Ng, M.; Cheng, H. K.; Yam, V. W. Angew. Chem. Int. Ed. 2018, 57, 15797. doi: 10.1002/anie.201810302

    17. [17]

      Chen, Y.; Liu, Y. Adv. Mater. 2015, 27, 5403. doi: 10.1002/adma.201501216

    18. [18]

      Liu, Z.; Jiang, M. J. Mater. Chem. 2007, 17, 4249. doi: 10.1039/B707910A

    19. [19]

      Chen, Z.; Li, J.; Zhang, X.; Wu, Z.; Zhang, H.; Sun, H.; Yang, B. Phys. Chem. Chem. Phys. 2012, 14, 6119. doi: 10.1039/C2CP40377C

    20. [20]

      Wu, J.; Xu, Y.; Li, D.; Ma, X.; Tian, H. Chem. Commun. 2017, 53, 4577. doi: 10.1039/c7cc01678f

    21. [21]

      Ming, T.; Kou, X.; Chen, H.; Wang, T.; Tam, H. L.; Cheah, K. W.; Chen, J. Y.; Wang, J. Angew. Chem. Int. Ed. 2008, 47, 9685. doi: 10.1002/anie.200803642

    22. [22]

      Orendorff, C.J.; Murphy, C.J. J. Phys. Chem. B, 2006, 110, 3990. doi: 10.1021/jp0570972

    23. [23]

      Sun, Z. H.; Ni, W. H.; Yang, Z.; Kou, X. S.; Li, L.; Wang, J. F. Small 2008, 4, 1287. doi: 10.1002/smll.200800099

    24. [24]

      Yan, Y.; Huang, J.; Tang, B. Z. Chem. Commun. 2016, 52, 11870. doi: 10.1039/c6cc03620a

    25. [25]

      Murphy, C. J.; Thompson, L. B.; Alkilany, A. M.; Sisco, P. N.; Boulos, S. P.; Sivapalan, S. T.; Yang, J. A.; Chernak, D. J.; Huang, J. Y. J. Phys. Chem. Lett. 2010, 1, 2867. doi: 10.1021/Jz100992x

    26. [26]

      Yan, Y.; Jiang, L.; Huang, J. Phys. Chem. Chem. Phys. 2011, 13, 9074. doi: 10.1039/c0cp02651d

    27. [27]

      Li, L.; Cao, R.; Wang, Z.; Li, J.; Qi, L. J. Phys. Chem. C 2009, 113, 18075. doi: 10.1021/jp906407n

    28. [28]

      Bishop, K. J.; Wilmer, C. E.; Soh, S.; Grzybowski, B. A. Small 2009, 5, 1600. doi: 10.1002/smll.200900358

    29. [29]

      Sau, T. K.; Murphy, C. J. Langmuir 2005, 21, 2923. doi: 10.1021/la047488s

    30. [30]

      Abtahi, S. M. H.; Burrows, N. D.; Idesis, F. A.; Murphy, C. J.; Saleh, N. B.; Vikesland, P. J. Langmuir 2017, 33, 1486. doi: 10.1021/acs.langmuir.6b04114

    31. [31]

      Shi, J.; Deng, Q.; Li, Y.; Chai, Z.; Wan, C.; Shangguan, H.; Li, L.; Tang, B. Chem. Asian J. 2019, 14, 847. doi: 10.1002/asia.201801601

    32. [32]

      Ma, H.; Kang, Q.; Wang, T.; Yu, L. Colloids Surf. B 2019, 173, 616. doi: 10.1016/j.colsurfb.2018.10.036

  • 加载中
计量
  • PDF下载量:  13
  • 文章访问数:  996
  • HTML全文浏览量:  204
文章相关
  • 发布日期:  2020-10-15
  • 收稿日期:  2019-10-07
  • 接受日期:  2019-11-11
  • 修回日期:  2019-11-07
  • 网络出版日期:  2019-11-20
通讯作者: 陈斌, bchen63@163.com
  • 1. 

    沈阳化工大学材料科学与工程学院 沈阳 110142

  1. 本站搜索
  2. 百度学术搜索
  3. 万方数据库搜索
  4. CNKI搜索

/

返回文章